• 1-Tamoyil: Jamoatlar oqsoqollik javobgarligini hali oqsoqollik qilmayotgan odamlarga bermasligi kerak. Aksincha, ular kalomiy xislatlarga mos keladigan va allaqachon bu ishni bajarayotgan erkaklarni xizmatga tayinlashlari kerak. Jamoat biror kishini oqsoqollik xizmatiga chaqirganda hech qanday mo‘jizaviy narsa yuz bermaydi. U allaqachon oqsoqollik qilayotgan odamni, shunchaki, omma oldida tan oladi.
• Bu tamoyilning qo‘llanishi: Bu shuni anglatadiki, jamoatlar biror shaxsni oqsoqollikka “tayyorlash kursi” kabilar orqali o‘tkazish, shaxsni oqsoqol qiladi deb o‘ylamasliklari kerak. Cho‘ponlar, shuning uchun, tugatgandan keyin, avtomatik tarzda oqsoqol bo‘lishga olib keladigan (xuddi huquqshunoslik maktabi huquqshunoslarni yoki tibbiyot maktabi shifokorlarni yetishtirgani kabi) kurslarni taklif qilishda ehtiyot bo‘lishlari kerak.
• Boshqa qo‘llanish: Xuddi shu asosiy tamoyil diakonlik xizmatiga nisbatan ham qo‘llaniladi.
• 2-Tamoyil: Cho‘ponlar va oqsoqollar boshqa odamlarni cho‘ponlik xizmatiga tayyorlash Kalomiy majburiyatiga egadirlar (2-Tim. 2:2). Bu esa, boshqalarga ustozlik qilish va ularni jamoat ichidagi oqsoqollikka xos xizmatni rivojlantirishga ilhomlantirishni anglatadi.
• Bu tamoyilning qo‘llanilishi: Bunday tayyorgarlik ko‘rish ham yakkama-yakka (o‘zaro munosabatda), ham guruhlarda (misol uchun, teologik o‘qish guruhlari) amalga oshirilishi mumkin.
• 3-Tamoyil: Oqsoqollar, Xudo Kalomini va Uning suruvini sevuvchi shaxslar sifatida, suruvning manfaati uchun, Kalomni, ta’limotni bilishda va cho‘ponlik vazifalariga qo‘llashda doimiy ravishda o‘sib borishga qiziqishlari kerak.
• Bu tamoyilning qo‘llanishi: Oqsoqollar bahsli masalalar va amaliy teologiya bo‘yicha o‘qish kurslarida o‘qish haqida o‘ylashlari kerak. Misol uchun, hamma oqsoqollar o‘rganishga (izlanishga) rozi bo‘la oladigan, ajrashish va qayta turmush qurish, uchrashish va xushtorlik (uxajyorlik) qilish, jamoatning vazifasi (missiyasi) va boshqa cho‘ponlik masalalari kabi mavzular. Bu ularga shaxsan o‘sishga va muhim masalalar yuzasidan umumiy qarashni shakllantirishga yordam beradi.

Оқсоқоллар ва диаконлар таълим олишлари керакми? Шундай бўлса, қай тарзда?

• 1-Тамойил: Жамоатлар оқсоқоллик жавобгарлигини ҳали оқсоқоллик қилмаётган одамларга бермаслиги керак. Аксинча, улар каломий хислатларга мос келадиган ва аллақачон бу ишни бажараётган эркакларни хизматга тайинлашлари керак. Жамоат бирор кишини оқсоқоллик хизматига чақирганда ҳеч қандай мўжизавий нарса юз бермайди. У аллақачон оқсоқоллик қилаётган одамни, шунчаки, омма олдида тан олади.
• Бу тамойилнинг қўлланиши: Бу шуни англатадики, жамоатлар бирор шахсни оқсоқолликка “тайёрлаш курси” кабилар орқали ўтказиш, шахсни оқсоқол қилади деб ўйламасликлари керак. Чўпонлар, шунинг учун, тугатгандан кейин, автоматик тарзда оқсоқол бўлишга олиб келадиган (худди ҳуқуқшунослик мактаби ҳуқуқшуносларни ёки тиббиёт мактаби шифокорларни етиштиргани каби) курсларни таклиф қилишда эҳтиёт бўлишлари керак.
• Бошқа қўлланиш: Худди шу асосий тамойил диаконлик хизматига нисбатан ҳам қўлланилади.
• 2-Тамойил: Чўпонлар ва оқсоқоллар бошқа одамларни чўпонлик хизматига тайёрлаш Каломий мажбуриятига эгадирлар (2 Тим. 2:2). Бу эса, бошқаларга устозлик қилиш ва уларни жамоат ичидаги оқсоқолликка хос хизматни ривожлантиришга илҳомлантиришни англатади.
• Бу тамойилнинг қўлланилиши: Бундай тайёргарлик кўриш ҳам яккама-якка (ўзаро муносабатда), ҳам гуруҳларда (мисол учун, теологик ўқиш гуруҳлари) амалга оширилиши мумкин.
• 3-Тамойил: Оқсоқоллар, Худо Каломини ва Унинг сурувини севувчи шахслар сифатида, сурувнинг манфаати учун, Каломни, таълимотни билишда ва чўпонлик вазифаларига қўллашда доимий равишда ўсиб боришга қизиқишлари керак.
• Бу тамойилнинг қўлланиши: Оқсоқоллар баҳсли масалалар ва амалий теология бўйича ўқиш курсларида ўқиш ҳақида ўйлашлари керак. Мисол учун, ҳамма оқсоқоллар ўрганишга (изланишга) рози бўла оладиган, ажрашиш ва қайта турмуш қуриш, учрашиш ва хушторлик (ухажёрлик) қилиш, жамоатнинг вазифаси (миссияси) ва бошқа чўпонлик масалалари каби мавзулар. Бу уларга шахсан ўсишга ва муҳим масалалар юзасидан умумий қарашни шакллантиришга ёрдам беради.